การเดินทางของบาทหลวงฝรั่งเศสที่เดินทางเข้ามายังกรุงศรีอยุธยานั้น ในบันทึกของบาทหลวงฝรั่งเศสหลายฉบับล้วนมีเหตุการณ์น่าสนใจ คือ
วันที่ ๒๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๒๐๕ คณะทูตศาสนาของฝรั่งเศสที่พระสันตะปาปาแห่งกรุงโรมให้เดินทางเข้ามาเผยแพร่คริสศาสนาในภาคเอเขียตะวันออกเฉียงใต้ ได้เดินทางมาถึงกรุงศรีอยุธยา คณะบาทหลวงชุดนี้มีบาทหลวงลาม๊อต ลังแบรต์ (De La Motte Lambert) ซึ่งเป็นสังฆราช แห่งแบริธ (Eveque de Beryte) เป็นหัวหน้าคณะร่วมกับ บาทหลวง เดดิเอร์ (D’idier) และบาทหลวงเดอบูร์ซ (De Brourges) นับเป็นบาทหลวงฝรั่งเศสคณะแรกที่เข้ามาในกรุงศรีอยุธยา โดยเดินทางเข้ามาทางกรุงมะริด เพื่อเตรียมการไปเผยแผ่ศาสนาในประเทศจีนอันนัม และตังเกี๋ย ในเวียดนามต่อไป
การเดินทางของคณะบาทหลวงชุดนี้ บันทึกการเดินทางว่า ได้เดินทางจากฝรั่งเศสผ่านทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ประเทศตุรกี ประเทศเปอร์เซีย และโมกุล มาถึงกรุงศรีอยุธยา (การเดินทางของคณะบาทหลวงนี้ได้ถูกขัดขวางโดยเรือของโปรตุเกสและฮอลันดา ไม่ยอมรับชาวฝรั่งเศสโดยสารเรือมาด้วย เนื่องจากมีข้อพิพาทการทำสงครามในยุโรป) จึงทำให้คณะบาทหลวงฝรั่งเศสลงเรือใบขนาดเล็กสองพันตัน มีสามเสา ออกจากฝรั่งเศสที่ เมืองมาร์เชย์ ริมฝั่งทะเลเมดิเตอร์เนียนเมื่อวันที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๒๐๓ เดินทางไปยังเกาะมอลตา (Malthe) แล้วขึ้นบกที่เมืองอาเล็ปโป (Alep) ของตุรกี และขี่อูฐข้ามทะเลทรายไปเมืองแบกแดด (บาบิโลน) เดินทางต่อไปยังเมืองบาสโซร่าประเทศอารเบีย (Basra ปัจจุบันอยู่ในอิรัก) พบกองเรือขายสินค้าฮอลันดา จากนั้นเดินทางบกต่อไปยังเมืองซีรัส (Sehiras) ประเทศเปอร์เชีย ไปเมืองอิสปาฮัน เมืองหลวงของเปอร์เชีย แล้วเดินทางต่อไปถึงเมืองโคโมรอน (Gomoron) ซึ่งคณะบาทหลวงได้พบคนอังกฤษและฮอลันดาอยู่กันอย่างหรูหรา
คณะบาทหลวงได้เดินทางต่อไปถึงเมืองสุรัต (Suratte) ท่าเรือของอินเดีย แล้วเดินทางบกต่อไปถึงเมืองมาสุลีปาตัน (Masulipatan) ของมหาอาณาจักรโมกุล ราชอาณาจักรกอลกอนดา (Golconde) ซึ่งอยู่ในประเทศอินเดียปัจจุบันใกล้เมืองมัทราส คณะบาทหลวงผู้เผยแผ่ศาสนาลงเรือใบข้ามทะเลอันดามัน มายังเมืองตะนาวศรี แล้วลงจากเรือใหญ่ ที่เมืองมะริดของอาณาจักสยาม ต่อจากนั้นนั่งเรือเล็กต่อไปในแม่น้ำ จนถึงหมู่บ้านริมน้ำ แล้วจึงขึ้นกวียนเทียมวัว ใช้เวลาหลายวันหลายคืนจนมาถึงกรุงศรีอยุธยา เมื่อวันที่ ๒๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๒๐๕ ระยะเวลาเดินทางนั้นเดินย้อนเวลามาทางทิศตะวันออก จึงเร็วกว่าปกติ น่าจะใช้เวลาเดินทางจริงประมาณ ๔-๕ ปี
ต่อมาในเดือน พฤษภาคม พ.ศ. ๒๒๐๙ คณะบาทหลวงได้พยายามเดินทางลงเรือไปเขมรแต่เรือไปล่มลงใกล้จันทบุรี จึงเดินทางกลับอยุธยาทางบก มาอาศัยอยู่ที่หมู่บ้านชาวญวนซึ่งอยู่ห่างจากอยุธยาหนึ่งร้อยเส้น
ภาพจากบันทึกของลาลูแบร์
คณะทูตทางศาสนาอีกคณะหนึ่งที่ได้เดินทางมาอาณาจักรสยาม ในเวลาใกล้เคียงกันคือคณะของสังคราชปัลลือ พร้อมกับบาทหลวงอีก ๔ รูป เดินทางออกจากฝรั่งเศสเมื่อวันที่ ๒ มกราคม พ.ศ. ๒๒๐๕ โดยเรือจากฝรั่งเศสที่ท่ามาร์เชย์ ผ่านเมืองอาเล็ปโป ตุรกี เมืองแอร์เซอร์รอน เมืองอิสปาฮัน ลงเรือจากเมืองคาเมอรอนในอ่าวเปอร์เซียแล่นใบไปเมืองสุรัต ในอินเดีย เดินทางบกผ่านอาณาจักรโมกุล อาณาจักรกอลกอนดาถึงเมืองมาสุลีปาตัน ลงเรือในอ่างเบงกอล แล้วเดินทางมาถึงกรุงศรีอยุธยาใน พ.ศ. ๒๒๐๗ (เดินทางเรือใช้เวลาประมาณ ๑-๒ ปี)
สังฆราชปัลลือได้พบกับสังฆราช เดอ ลาม๊อต ลังแบรต์ ในอาณาจักรสยามแล้ว จึงพากันตกลงที่จะใช้อาณาจักรสยาม เป็นศุนย์กลางการเผยแผ่ของคริสต์ศาสนจักรในภูมิภาคตะวันออกของเอเชียแทนเวียดนามที่เคยตั้งใจใว้แต่เดิม สังฆราชทั้งสองได้ส่งสาส์นไปถวายพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ รายงานถึงความสำเร็จในการเผยแพร่ศาสนาคริสต์ในอาณาจักรสยามให้ทราบ
สังฆราชปัลลือนั้นพูดภาษาฝรั่งเศส สเปน โปรตุเกส และอันนัมได้ ทั้งยังเชี่ยวชาญทางภาษาและศาสนาของสยามอย่างลึกซึ้ง โดยศึกษาจากพระสงฆ์ที่เชี่ยวชาญที่สุดของอยุธยา สังฆราชปัลลือได้แต่งตำราไวยากรณ์และพจนานุกรมสยามละตินขึ้น มีการสร้างวัดนักบุญยอแซฟ นิกายโรมันคาทอลิก ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์ พระองค์ทรงเอาใจพวกฝรั่งเศสโดยทรงหวังจะให้เป็นกำลังต่อต้านพวกฮอลันดาขณะนั้น ฮอลันดากับฝรั่งเศสทำสงครามกันอยู่ในทวีปยุโรป
ต่อมาใน พ.ศ. ๒๒๑๒ พระสังฆราชลังแบรต์ ได้รับพระราชานุญาตจากสมเด็จพระนารายณ์ ให้สร้างวัดคริสต์ และค่ายนักบุญเชนต์โยเซฟในกรุงศรีอยุธยา สังฆราชลังแบรต์ได้พำนักและมรณภาพที่กรุงศรีอยุธยาเมื่อ พ.ศ. ๒๒๒๒
อ้างอิง พลาดิศัย สิทธิธัญกิจ. (๒๕๔๗). ประวัติศาสตร์ไทย. กรุงเทพฯ : สุขภาพใจ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น